تمدن و ملالت‌های آن

تمدن و ملالت‌های آن (1930) در ردیف دیگر نوشته‌های جامعه‌شناختی فروید چون توتم و تابو (1913)، آینده‌ی یک خیال واهی (1927) و نامه‌اش به آلبرت اینشتین (1932) بیانگر دیدگاه‌های او درباره‌ی فرهنگ بشری است و از آثار دیگر او در این حوزه جامع‌تر و مشهورتر است.
کوشش فروید برای ساختن طرحی منسجم از زیست روانی انسان مبتنی بر این شناخت بود که پدیده‌های روانی، از جمله روان‌نژندی‌ها حاصل تأثیر متقابل سرشت فیزیولوژیک انسان‌ها و عوامل محیطی و پیشینه‌ی فرهنگی آنان است. این شناخت روانکاوی را ناگزیر به بررسی و نقد جامعه‌شناختی فرهنگ و تمدن سوق داد.
مفهوم تمدن طی شکل‌گیری نظریه‌ی روانکاوی فروید مانند برخی بخش‌های دیگر این نظریه مورد بازبینی قرار گرفت. اما به طور کلی می‌توان گفت فروید از تمدن مجموعه‌ی دستاورد‌هایی را می‌فهمید که شیوه‌ی زندگانی انسان را از زندگی اسلاف حیوانی‌اش جدا می‌سازد و دو هدف عمده دارد: یکی حفظ انسان در برابر نیرو‌های ویرانگر طبیعت و دیگر ساماندهی پیوند میان انسان‌ها. همزیستی و پیوند آدمیان که به بنیاد‌نهادن خانواده و تشکیل دولت انجامید از عشق و اجبار (یا نیاز) برخاسته است. فروید این دو را والدین تمدن می‌داند. اما وابستگی فرد به افراد دیگر ناگزیر با محدود‌کردن رانه‌هایی همراه است که ارضای آن‌ها لذت‌بخش و مهار کردنشان باعث ناخشنودی است. این واقعیت علت تعارض‌ها و معضلات در همزیستی آدمیان است.